Kraanvogels hebben iets bijzonders. Al eeuwenlang maken ze indruk op mensen over de hele wereld en in veel culturen heeft de kraanvogel een symbolische waarde. Boodschapper van geluk bijvoorbeeld, of symbool van gezondheid, waakzaamheid, rechtvaardigheid en een lang leven.
Wat fantastisch is het dat we de kraanvogel de laatste jaren steeds vaker in Nederland mogen verwelkomen! En niet alleen als doortrekker, sinds 2001 broeden kraanvogels hier. Dat is begonnen in het Fochteloërveen en er komen steeds meer gebieden bij.
Deze website
Ontwikkelingen in Nederland
Op deze website vertellen we u wat de belangrijkste gebieden voor kraanvogels in Nederland zijn, hoe u kraanvogels kunt herkennen, wat u kunt zien aan het gedrag en wat u kunt doen (of laten) om te zorgen dat de kraanvogel zich veilig voelt en u optimaal kunt genieten van het unieke schouwspel. Voor beheerders, beschermers en overheden bevat de site praktische informatie over observaties en ervaringen in gebieden waar kraanvogels verblijven, en maatregelen die u kunt treffen om te zorgen dat de bescherming optimaal is.
Vanaf 1999 verkennen kraanvogels het Fochteloërveen als mogelijke locatie om zich te vestigen. De keus voor juist dat gebied is niet verwonderlijk; de omstandigheden daar zijn ingrijpend veranderd sinds Natuurmonumenten bezig is het hoogveen te herstellen. Door de maatregelen ontstaat een steeds groter gebied dat wordt gekenmerkt door rust en stilte, met voedselrijke akkers eromheen en, niet in de laatste plaats: nattigheid. In tegenstelling tot de mens voelt een kraanvogel die nattigheid voelt, zich op zijn gemak.
De aanpak werpt vruchten af. In 2001 broedt voor het eerst een paar kraanvogels in het Fochteloërveen en vanaf dat moment zet het succes zich voort. Tot 2013 groeit het aantal paren gestaag naar vijf; in 2014 en 2015 verdubbelt het aantal zelfs bijna naar negen paren!
Het broedsucces trekt steeds meer kraanvogels aan, ook in samenhang met de stijgende aantallen in Duitsland en Scandinavië. Jaarrond stijgt het aantal paartjes, pubergroepjes en solitaire vogels in het Fochteloërveen naar 30 tot 35 en strijkt de kraanvogel steeds vaker neer in andere gebieden.
In het nabije Dwingelderveld broedt een paartje in 2007, na twee jaar de omgeving zorgvuldig verkend te hebben. De poging mislukt en de vogels verkassen naar het Fochteloërveen, om vier jaar later weer terug te keren en ditmaal wel succesvol te broeden! Het Dwingelderveld is natter geworden en dus aantrekkelijk voor kraanvogels. In 2015 vestigt zich zelfs een tweede paar, een teken dat ook in het Dwingelderveld de omstandigheden gunstiger worden.
Datzelfde geldt voor de Engbertsdijksvenen, waar vanaf 2011 elk jaar een paar kraanvogels zit. In 2014 is voor het eerst zeker gebroed, echter zonder resultaat; in 2015 wordt ook hier voor het eerst een kraanvogelkuiken geboren en slaagt erin vliegvlug te worden! Elders in Overijssel worden in 2014 en 2015 ook enkele paartjes kraanvogels gezien en gehoord: in het Aamsveen, Haaksbergerveen en Witte Veen.
Fantastisch hoe in een periode van nauwelijks 15 jaar de kraanvogel de poten in Nederlandse nattigheid zet en hoe het begin van een populatie ontstaat die zich niet beperkt tot één gebied, maar letterlijk de vleugels uitslaat naar andere delen van het land!
Naschrift
Dit artikel is begin 2016 geschreven. Inmiddels is de populatie verder uitgebreid naar andere broedgebieden. Klik op deze link om de update te lezen!